OLED panellerini TV’lerde, akıllı telefonlarda ve yeni Nintendo Switch’te bulacaksınız. Peki OLED tam olarak nedir?

OLED’in anlamı nedir? Birçoğumuz bu terimi TV’ler, dizüstü bilgisayarlar ve yeni Nintendo Switch OLED ile ilgili olarak daha önce duymuşuzdur. Ama teknolojiyle ilgili kısaltmaları tanımlamak her zaman kolay değildir.

Basitçe söylemek gerekirse, OLED bir tür gelişmiş panel teknolojisidir. Satın alabileceğiniz yeni, üst düzey TV’lerin büyük çoğunluğu artık OLED TV’dir (Birçok premium akıllı telefon ve iPhone’da da bulunur). Yeni başlayanlar için OLED, ‘Organik Işık Yayan Diyot’ anlamına gelir. Bu, bir OLED TV’de gördüğünüz her şeyi görüntülemek için kullanılan panel türünü açıklar: renkler, ışık ve görüntüler.

OLED’i CRT (katot ışın tüpü), LED (ışık yayan diyot), LCD (sıvı kristal ekran) veya QLED (kuantum nokta) dahil olmak üzere diğer TV teknolojilerinden farklı kılan da budur. OLED, genellikle daha az raf ömrüne sahip, üretimi diğer ekran türlerinden daha maliyetli olan organik bir malzeme kullanır. Ancak size sağlayabileceği avantajlar çok büyüktür.

Rakip ekran türleriyle karşılaştırıldığında, OLED TV’ler size daha iyi görüntü kalitesi (daha yoğun siyahlar ve daha parlak beyazlar düşünün), azaltılmış güç tüketimi ve çok daha hızlı yanıt süreleri sunar. Bu son noktada herhangi bir oyun TV’si için harika bir ektir.

OLED özellikli yeni bir TV veya ekran arayışındaysanız, yanıtlamanız gereken en kritik soru şudur: OLED yutturmacasına inanmalı mısınız?

OLED Nedir?

OLED, cam ekrandan önce panelin içinde bulunan karbon filme atıfta bulunan “organik” ile Organik Işık Yayan Diyot anlamına gelir.

OLED paneller bir elektrik akımı geçtiğinde kendi ışıklarını yayarlar. Oysa LCD-LED ekrandaki hücreler parlaklık için dev bir arka ışık gibi harici bir ışık kaynağına ihtiyaç duyar. Bu arka ışık, LCD ekranları LED modellerinden ayıran şeydir. Geleneksel bir LCD ekran, ekranın tüm arkası boyunca tek tip olan bir arka ışığa (soğuk katot floresan ışığı veya CCFL denir) sahiptir.

Bu, görüntünün siyah veya beyaz olup olmadığına bakılmaksızın, panel boyunca tam olarak aynı parlaklıkla aydınlatıldığı anlamına gelir. Bu, “sıcak noktalar” denilen veya süper parlak ışık alanlarını azaltır. Çünkü onları aydınlatan gerçek ışık kaynağı tekdüzedir.

Tüm bunlar, Samsung ve Sony gibi şirketlerdeki mühendislerin arka ışık olarak bir dizi LED’i tanıtmasıyla birkaç yıl önce başladı. Bu, ekranın belirli bir kısmı siyahsa, o kısmın arkasındaki LED’lerin kapatılabileceği anlamına geliyordu.

Bu, CCFL arka ışığından daha iyi bir çözümdür. Ancak yine de sorunları vardır. Aydınlatmayı LCD katmanının kendisinden ziyade LCD’nin arkasındaki ışık ürettiğinden, aydınlatma önündeki pikselle tamamen senkronize değildir. Sonuç, ‘çiçeklenme’ adı verilen bir efekttir. Bu sayede görüntünün parlak bölümlerinden gelen LED ışığı, siyah alanlara sızar.

OLED’leri LCD/LED ekranlardan ayıran şey budur. Bir OLED TV ekranında, piksellerin kendileri ışığı üreten şeylerdir. Bu nedenle, siyah olmaları gerektiğinde, kendi adlarına kapatmak için bir arka ışığa güvenmek yerine tamamen kapanabilirler.

OLED’e Değer Mi?

Sonuç, bir görüntüde dikkat çekici derecede koyu siyahlardır. Bunu bir OLED panelinin parlak beyazlarıyla birleştirdiğinizde, elinizde fevkalade canlı bir görüntü kalır.

Markalar arasında neredeyse en tutarlı OLED televizyon üreticileri olan LG ve Panasonic, siyahı yeniden üretirken ona “mutlak” bir siyah renk vererek kendi kendini aydınlatan piksellerin nasıl tamamen kapandığını açıklamak için “sonsuz kontrast” terimini kullanmayı tercih ediyor. Ekrandaki en parlak piksele kıyasla yalnızca bir pikselin ne kadar koyu olabileceğini tanımlayan “göreceli” bir siyah.

OLED panellerin uzun ömürlü olup olmadığı konusunda yıllardır soru işareti varken, yüksek arıza oranları nedeniyle üretim hatlarını karlı hale getirmek imkansız hale geldi. Ancak LG gibi şirketler OLED’in geliştirilmesine milyarlarca dolar yatırdıkça – Philips ve Sony gibilerinin de mücadeleye katılmasıyla – rakip teknolojilerden hala daha pahalı olsa bile satın alınabilirliği artıyor. LG’nin en son açılan TV fabrikasının mevcut üretim sorunları da bu fiyat düşüşünün daha hızlı gerçekleşmesine yardımcı olmayacak.

OLED’in avantajları, basit statik görüntü kalitesinin ötesinde, ekranın kendisinin yanıt verebilirliği ve pürüzsüzlüğüne kadar uzanıyor. Bu da oyuncuların ve ev sineması meraklılarının OLED TV’yi kesinlikle seveceği anlamına geliyor.

OLED paneller, referans olarak standart bir LED arkadan aydınlatmalı LCD panelden yaklaşık 1.000 kat daha hızlı olan ve aynı zamanda artık durdurulan plazma teknolojisinden de üstün olan 0,001 ms kadar düşük bir yenileme hızına sahiptir.

Ve kullandıkları ışık kaynağı çok küçük olduğu için ekran boyutlarının derinliği de aynı oranda küçüldü. Bu, OLED TV’lerin son derece derin siyahlara ve parlak, en yüksek beyazlara, gelişmiş renk doğruluğuna ve aynı zamanda sorunsuz tepki veren harekete sahip olduğu anlamına gelir. Bunların tümü, standart TV’lerden yalnızca birkaç milimetre derinliğe ve çok daha hafif bir form faktörüne sahiptir.

Nintendo Switch OLED Ne Durumda?

OLED elbette sadece bir TV teknolojisi değil. Sayısız premium akıllı telefonun yanı sıra yeni Nintendo Switch OLED’de bulunur. Sevgili oyun konsolunda 2021 bükümü, mevcut Switch ve Switch Lite’ta kullanılan LCD ekran yerine bir OLED ekran içerir.

Yine de yenilenmiş bir Nintendo oyun konsoluna gelişi tesadüf değil. Nintendo’nun OLED’i kullanma kararı, teknolojinin üstün görüntü kalitesi sunma becerisine işaret ediyor. Bunun yanı sıra sayısız OLED TV’nin izleme deneyimini geliştirdiği gibi, yalnızca elde taşınabilir oyun deneyimini geliştirmesini bekleniyor.

Bir OLED Anahtarı, daha da canlı renkler ve daha iyi kontrast sağlamalıdır. Modern oyunların giderek daha cömert ve ayrıntılı grafikleri için çok önemlidir. OLED panellerle ilişkili derin siyahlar, yakında çıkacak olan Breath of the Wild 2 gibi oyunlarda net görüntüler sağlar.

Bu konuda yardımcı olan OLED’in kendinden yayılan doğası, ‘kapalı’ piksellerin gerçekten kapalı olmasını sağlayarak yarı ikna edici bir gri yerine gerçek bir siyah oluşturur. Bu aynı zamanda ekranın parlak ve karanlık alanları arasındaki kontrast seviyesinin çok büyük, hatta ‘sonsuz’ olduğu anlamına gelir.

OLED: Şimdi Hangi OLED TV’ler Çıktı?

OLED TV’ler 2012’den beri piyasada ve yıllar içinde çeşitli üreticiler bu teknolojiyle uğraştı. Eskiden OLED’lerin sadece Samsung ve LG tarafından üretilirdi.  Ancak Samsung, teknolojiyi maliyetinin ve üretiminin ne kadar zor olduğunun üzerine düşürdü. Yakın zamanda üretime yeniden başlama niyetinde değil. Daha yakın zamanlarda, Hisense de OLED odağından vazgeçti.

Öte yandan LG, son birkaç yıldır sürekli olarak OLED setleri piyasaya sürüyor. 2020 LG TV serisi, eski LG E9’un, bir LG Signature ZX 8K OLED’in ve diğerlerinin yerine yeni bir LG CX Serisi OLED, bir LG GX ‘Galeri’ Serisi OLED gördü.

LG’nin ayrıca CES 2021 fuarında sergilenecek, bütçeye uygun bir OLED TV dizisi olan A1 OLED de dahil olmak üzere birçok yeni TV’si vardı. Bu, yeni 42 inçlik kompakt OLED boyutunun gelmesi, ‘OLED evo’ LG Gallery Serisi OLED ile parlaklık artışı da dahil olmak üzere TV üreticisinin yaptığı birçok duyurudan sadece biriydi.

Görünüşe göre LG, 2021’de piyasaya sürdüğü her yeni OLED 4K TV’ye gelecek 83 inçlik bir boyut seti ile TV boyutları yelpazesini genişletiyor. LG TV’lerle ilgilenmiyorsanız, 2020’de de dört gözle bekleyeceğiniz çok sayıda OLED TV var. Panasonic 2020 TV serisi, üst düzey Panasonic HZ2000 OLED’in yanı sıra bu yıl için yeni olan daha uygun fiyatlı bir HZ980 serisini içeriyor. Philips 55OLED754 gibi daha orta sınıf OLED setleri testlerimizde iyi performans göstermeye devam ediyor.

OLED Yanması: Endişelenmem Gerekiyor Mu?

OLED yanması nedir? Yanma veya görüntü tutma, bir görüntünün veya dizinin bir televizyon setinde çok sık ve sürekli olarak oynatılması ve panelde kalıcı bir iz bırakmasıdır. Açıkçası bir ev televizyonu için ideal değildir.

Özellikle endişelenmenize gerek yok, çünkü bu büyük ölçüde yalnızca bir showroom veya perakende mağazasındaki bir teşhir ünitesinde olduğu gibi statik bir görüntü veya diziyi tekrar tekrar görüntülerken meydana gelir. Her halükarda birkaç yıl garanti almalısınız.