Kişisel Veriler Koruma Kanununda Veri İşleyen ve Veri Sorumlusu Farkları Nelerdir?

Herhangi bir gerçek veya tüzel kiş aynı zamanda hem veri sorumlusu, hem de veri işleyen olabilir. Örneğin, bir muhasebe şirketi kendi personeliyle ilgili tuttuğu verilere ilişkin olarak veri sorumlusu sayılırken, müşteri olan şirketlere ilişkin tuttuluğu veriler bakımından ise veri işleyen olarak kabul edilecektir.

Veri işleyenin faaliyetleri veri işletmenin daha çok teknik kısımlara ile sınırlıdır. Kişisel verilerin işlenmesine ilişkin kararların alınması yetkisi ise veri sorumlusuna aittir. Veri sorumlusu kişisel verilerin işlenme amacını ve yöntemini belirleyen kişidir. Yani işleme faaliyetininin ”neden” ve ”nasıl” yapılacağı sorularının cevabını verecek kişidir.

Veri sorumlusunun tespiti için aşağıdaki hususlara kimin kara verdiği dikkate alınmalıdır:
-Kişisel verilerin toplanması ve toplama yöntemi,
-Toplanacak kişisel veri türleri,
-Toplanan verilerin hangi amaçlarla kullanacağı,
-Toplanan verilerin paylaşıp paylaşılmacağı, paylaşılacaksa kiminle paylaşılacağı,
-Verilerin ne kadar süreyle saklanacağı.
Bir şirket bünyesinde yer alan birimlerin tüzel kişiliği bulunmadığından, bu birimlerin veri sorumlusu veya veri işleyen olması mümkün değildir. Son olarak, bir tüzel ya da gerçek kişinin aynı anda hem veri sorumlusu, hem de veri işleyen olabileceğini söylemek mümkündür. Örneğin, bir bulut bilişim hizmeti sunan şirket kendi çalışanlarının verileri bakımından ”veri sorumlusu” iken, müşterilerinin bakımından ”veri işleyen” sıfatıyla hareket etmektedir.

Örnek: Pazar Araştırmaları Şirketleri
Bir ilaç firması ile yaptığı sözleşme uyarınca, bir araştırma şirketi, ilaç firması için ”çalışan memnuyeti anketi” düzenlemeyi üstlenmiştir. Firma, anket yapacak çaılşan listesinin belirlenmesini, anket metodunun seçimini ve anket sonuçlarının sunumunu araştırma şirketine bırakmıştır. Bu durumda araştırma şirketi, her ne kadar firma adına anketi yapıyor ve kişisel verileri işliyor olsa da ilaç firması ile birlikte veri sorumlusu statüsündedir. Zira hangi çalışanlarla anket yapılacağı , hangi hangi verilerin toplanacağı vb. konularda kara verme yetkisi sahip olan araştırma şirketidir.